فولاد گرمکار فولادی آلیاژی است که در تولید قطعات صنعتی به کار گرفته می‌شود و مقاومت حرارتی بالایی دارد. این نوع از فولاد به تناسب خواص، ویژگی‌ها و ترکیبات خود برای تولید انواع ابزارهای صنعتی به کار گرفته می‌شود و در صنایعی همچون ریخته گری، آهنگری، تولید قالب مهره سازی و … کاربرد دارد. در ادامه با انواع فولاد گرمکار و ویژگی‌ها و ساختار این محصولات فولادی آشنا خواهید شد.
فولاد گرمکار چیست؟
فولاد گرمکار یکی از انواع فولادهای صنعتی است که متناسب با دماهای بالا طراحی و ساخته شده است. این نوع از فولاد در واقع آلیاژی از مواد و عناصر مختلف است که می‌تواند در شرایط محیطی متنوع استحکام و سختی خود را حفظ کند. این فولاد پرمصرف‌ترین نوع از آلیاژهای فولادی است و جایگاهی ویژه‌ای در عملیات حرارتی دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه چیست؟
آشنایی با ویژگی های فولاد گرمکار
به طور کلی هدف از تولید فولاد گرمکار استفاده از این محصول در محیطی با دمای حداکثر ۴۵۰ درجه سانتیگراد است. بنابراین عناصری در این آلیاژ مورد استفاده قرار می‌گیرند که درصد بالایی از سختی فولاد گرمکار، خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی را ایجاد کنند.
این محصول در مقابل فشار، سایش، اصطکاک و دمای زیاد از استحکام بسیار بالایی برخوردار شده و گزینه‌ای ایده‌آل در واحد‌های تولیدی مختلف به شمار می‌آید. برخی از مهمترین ویژگی‌ها و خواصی که برای انواع فولاد گرمکار می‌توانیم نام ببریم عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل
- مقاومت بالا در برابر خستگی ناشی از گرما و سایش و فرسایش
- مقاومت زیاد در برابر شوک‌های حرارتی و مکانیکی
- استحکام کششی فوق العاده
- قابلیت ماشین کاری خوب در شرایط آنیل شده
- قابلیت جوشکاری فولاد گرمکار
آنالیز شیمیایی فولاد گرمکار
همچون سایر آلیاژهای فولادی آلیاژ فولاد گرمکار دارای مواد و عناصر شیمیایی مختلفی به شرح زیر است:
- مولیبدن
- نیکل
- تنگستن
- کربن
- سیلیسیوم
- منگنز
- وانادیوم
- کروم
- فسفر
- پتاسیوم
در جدول زیر می‌توانید عناصر شیمیایی و مشخصات فولاد گرمکار در هر کدام از گریدهای را مشاهده کنید:
| گربد فولاد/ نام عنصر | کربن | سیلیسیم | منگنز | کروم | مولیبدن |
| ۱.۲۵۸۱ | ۰/۳۵ | ۰/۱۵ | ۰/۴ | ۲/۵ | – |
| ۱.۲۷۶۷ | ۰/۵۵ | ۰/۴ | ۰/۴ | ۱/۵ | ۰/۳۵ |
| ۱.۲۷۱۴ | ۰/۵۵ | ۰/۳ | ۰/۹ | ۱/۱ | – |
| ۱.۲۵۶۷ | ۰/۳۵ | ۰/۳ | ۰/۳ | ۲/۵ | – |
| ۱.۲۳۶۷ | ۰/۴ | ۰/۵ | ۰/۳ | ۴/۸ | ۲/۷۵ |
| ۱.۲۳۶۵ | ۰/۳۲ | ۰/۲۵ | ۰/۳ | ۲/۹۵ | – |
| ۱.۲۳۴۴ | ۰/۴۲ | ۱/۲ | ۰/۵ | ۵/۵ | ۱/۵ |
| ۱.۲۳۴۳ | ۰/۴ | ۱/۲ | ۰/۵ | ۴/۸ | ۱/۵ |
کاربرد فولاد گرمکار چیست؟
یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که می‌توانیم برای این آلیاژ فولادی نام ببریم، عدم نرم شدن آن در دمای زیاد است. این ویژگی اصلی‌ترین تفاوت فولاد گرمگار و سردکار است.
با توجه به این ویژگی منحصر به فرد می‌توان کاربردهای متعددی را از این محصولات فولادی به عمل آورد:
- کاربرد در ساخت انواع ابزار آلات صنعتی
- کاربرد در ساخت قالب‌های آهنگری، قالب‌های اکستروژن و قالب‌های شکل دهی قطعات مختلف
- کاربرد در ریخته‌گری تحت فشار
- کاربرد در پین‌های هسته قالب ریخته‌گری
- کاربرد در فورج قطره‌ای و تولید شیشه و لوله
- کاربرد در تولید رینگ‌های فشار دهنده
- کاربرد در تولید انواع قیچی‌ها و انواع تیغه‌ها
- ساخت و تولید قالب دایکاست
- کاربرد در تولید سنباده
اگر در کاربردهای صنعتی خود به طیف گسترده‌ای از فولاد گرمکار نیاز دارید، می‌توانید شرکت نورد و تولید قطعات فولادی را انتخاب کنید و این آلیاژه بی‌نظیر را از آن خریداری نمایید.
عملیات حرارتی فولاد گرمکار چگونه است؟
روش‌های متعددی وجود دارند که به واسطه آن‌ها می‌توانید فلزات داغ را شکل دهید. مهمترین روش برای سخت کاری فولادهای گرمکار روش استفاده از کوره‌های خلأ نمکی است. این روش چندین مرحله خاص دارد که در آن ابزارهای مختلف فولاد گرمکار از نظر سختی پذیری بررسی می‌شوند و استحکام زیادی پیدا می‌کنند.
در روش تحت خلأ برای کوئنچ کردن قطعات از گاز فشرده بهره گرفته می‌شود. این روش عدم اکسید شدن سطح قطعات، یکنواختی ابعاد در دمای بالا و قابلیت مستندسازی گراف‌های دمایی را به دنبال دارد.
پس از انجام فرایند تحت خلآ نهایی برای کاربردهای مختلف تولید می‌شود که استحکام و ماندگاری فوق العاده‌ای دارد.
بیشتر بخوانید: فولاد خشکه هوایی چیست؟
انواع فولاد گرمکار
فولاد گرمکار انواع مختلفی دارد و سه طبقه بندی اصلی از آن ایجاد شده است: فولادهایی با پایه کروم، فولاد پایه تنگستن و فولاد پایه مولیبدن.
✅ فولاد ابزاری گرمکار کروم دار
این گروه از انواع فولاد گرمکار دارای درصد متوسطی از کربن است؛ اما مقدار کروم در ساختار آن زیاد است. از ویژگی‌های فولاد ابزاری کروم‌دار گرمکار می‌توانیم به مقاومت بالا در برابر بارگذاری ضربه‌ای حرارتی، مقاومت بالا در برابر نرم شدن در دماهای بالا و همچنین مقاومت زیاد در برابر تنش‌ها و خستگی‌های حرارتی اشاره کنیم.
✅ فولادهای ابزار گرمکار تنگستن دار
نوع دیگری از فولادهای گرمکار فولادی است که بر پایه تنگستن تولید شده است. این نوع از فولاد با برخورداری از مقادیر زیادی عنصر تنگستن توان مقاومت در برابر نرم شدن را دارد. اغلب در محیط‌های صنعتی که قابلیت نرم شدن حرارتی فلزات اهمیت زیادی پیدا می‌کند، فولاد پایه تنگستن به جای فولاد پایه کروم به کار گرفته می‌شود.
✅ فولادهای گرم کار مولیبدن دار
این نوع از فولاد از آنجایی که مقاومت در برابر نرم شدگی بالایی دارد و می‌تواند با فولاد تنگستن دار گرمکار رقابت کند، به عنوان جایگزینی مناسب برای این دسته از آلیاژهای فولادی شناخته شده است. مولیبدن عنصری کاربید ساز و قدرتمند است که پایداری آلیاژهای فولادی گرمکار را افزایش می‌دهد و انجام عملیات حرارتی با آن‌ها را بهتر می‌کند. در نتیجه با مولیبدن فلزی سازگار و کاملا قدرتمند در حرارت بالا تولید می‌شود.
📌 قیمت فولاد گرمکار
عوامل متعددی در تعیین قیمت نهایی فولاد گرمکار دخیل هستند. نوع فولادی که برای این نوع از آلیاژ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند گریدهای مختلفی داشته باشد و این هزینه‌ها را افزایش یا کاهش دهد. شکل و اندازه فولاد گرمکار که حالت‌هایی همچون تسمه، میلگرد، ورق و … دارد، در تعیین قیمت نقش دارد.
علاوه بر این عواملی همچون ضخامت، میزان ابعاد فولاد، سطح مقطع فولاد، نوع برند و شرکت تولید کننده، هزینه‌های حمل و نقل، نوسانات بازار جهانی آهن، نرخ ارز و قیمت مواد اولیه در تعیین قیمت نهایی فروش فولاد گرمکار نقش ایفا می‌کنند. به همین دلیل قیمت‌ها روزانه دچار نوسان می‌شود و بیان دقیق این قیمت‌ها میسر نیست.
بیشتر بخوانید: کوره قوس الکتریکی چیست؟
سخن پایانی
فولاد گرمکار یکی از انواع فولادهای صنعتی است که مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد. این نوع از فولاد در سه نوع پایه کروم، پایه تنگستن و پایه مولیبدن تولید می‌شود و در بسیاری از کاربردهای صنعتی حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. فولاد گرمکار از عناصری همچون نیکل، کربن، کروم، فسفر، منگنز، سیلیسوم و مولیبدن برخوردار شده است. عناصری که مقاومت این محصول در برابر خستگی حرارتی، سایش، فرسایش، شوک حرارتی، شوک مکانیکی و آسیب محیط را افزایش می‌دهد.
یک پاسخ
درود و عرض خسته نباشید سپاس از رسانه قطعات بابت انتشار این پست عالی من یه مقاله دیگه در مورد کاربردهای فولاد گرمکار | بررسی کامل کاربردهای فولاد گرمکار در صنایع مختلف در سایت بانک اقتصاد خوندم که اونم خوب بود و بهتون توصیه میکنم هر دو مقاله رو بخونید.